Eurokinissi
Ο Σπύρος Μουστακλής πέθανε στις 28 Απριλίου του 1986. Πρόλαβε να ζήσει σαν ήρωας, νικώντας τον ανείπωτο πόνο και τον εξευτελισμό που του είχαν προκαλέσει οι βασανιστές της Χούντας. Θα επιχειρήσουμε παρακάτω να κάνουμε ένα σύντομο απολογισμό της ζωής του και να εστιάσουμε στο πώς όσα βίωσε στη Χούντα αποτελούν παράδειγμα θάρρους και ηρωισμού.
Γεννημένος το 1926 στο Μεσολόγγι, ολοκλήρωσε τη θητεία του στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων το 1948. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση στην οργάνωση Ε.Δ.Ε.Σ. του Ναπολέοντα Ζέρβα.
Τα δημοκρατικά του φρονήματα ήταν η «φωνή» που ούρλιαζε μέσα του, καθώς έβλεπε την Ελλάδα να μπαίνει στην επτάχρονη δικτατορία των Συνταγματαρχών. Ο Μουστακλής αναζητούσε τρόπο να αντιδράσει. Το έκανε.
Ήταν από τους λίγους αξιωματικούς του στρατού ξηράς που μπήκαν στην ομάδα του Κινήματος του Ναυτικού το 1973, με την προοπτική ενός αντιπραξικοπήματος, που θα παγίδευε τη Χούντα εκ θάλασσας. Δεν τα κατάφερε. Τον συνέλαβαν οι χουντικοί και καθώς ήδη γνώριζαν πολλά για τα φρονήματα και την αντιδικτατορική του δράση, τον οδήγησαν στα κρατητήρια της ΕΑΤ-ΕΣΑ για να τον διαλύσουν, ψυχικά και σωματικά.
Τον βασάνιζαν με φριχτό τρόπο για 45 μέρες ενώ τα χτυπήματα που δέχτηκε στην καρωτίδα του προκάλεσαν εγκεφαλικό επεισόδιο. Υπέστη ολική παράλυση των δεξιών άνω και κάτω άκρων και είχε δυσκολία στην ομιλία του.
«Του ζήτησαν να μαρτυρήσει / Δε μίλησε / Του τσάκισαν τα δόντια / Του τσάκισαν τα δάχτυλα / Του τσάκισαν τα πλευρά / Σιωπούσε / Του “καψαν το στήθος / Του” καψαν τα πόδια / Του “καψαν την κοιλιά / Δε μαρτυρούσε / Του θραύσαν τις μασέλες / Του μάτωσαν τα νεφρά / Του συνθλίψαν τους όρχεις / Αυτός σιωπούσε / Κοίταζε μόνο / Αιώνες μακριά / Με τα μάτια / Του Ιησού» (στίχοι αγνώστου).
Με τη Μεταπολίτευση, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο ΚΑΤ όπου υπεβλήθη σε εντατικές φυσιοθεραπείες (εδώ ένα ρεπορτάζ της εκπομπής «Ρεπόρτερς» με τον ίδιο να προσπαθεί να μιλήσει στην κάμερα). Έπειτα από πολλές προσπάθειες αποκατάστασης κατάφερε να περπατήσει ξανά, η ομιλία του όμως δεν επανήλθε ποτέ.
Πέθανε σε ηλικία μόλις 60 ετών. Αντί επιλόγου, ένα τμήμα παλαιότερης συνέντευξης της Χριστίνας Μουστακλή, της συντρόφου του Σπύρου, που έμεινε στο πλευρό του μέχρι το τέλος:
.«Όσοι λένε ότι «μια χούντα μας χρειάζεται» δεν έχουν ζήσει την κτηνωδία των ανθρώπων που έφεραν τη δικτατορία στην Ελλάδα. Οι οποίοι αμετανόητοι και σκληροί ώς απάνθρωποι, ούτε τότε, ούτε τώρα, ύστερα από 43 ολόκληρα χρόνια ζήτησαν ποτέ τους μια συγγνώμη … Όταν το 1973 ο Σπύρος Μουστακλής βρέθηκε στα χέρια των γιατρών του 401 «ένα κομμάτι συκώτι», όπως τον χαρακτήρισε η κυρία Πολίτη που τον παρέλαβε, κανείς δεν τίμησε τον όρκο του στον Ιπποκράτη. Έκαναν ό, τι ήθελαν σε έναν άνθρωπο που είχε χάσει τα πάντα. Δεν ειδοποίησαν ποτέ κανέναν συγγενή του για την κατάστασή του και σαράντα επτά ολόκληρες μέρες έκρυβαν έναν ζωντανό νεκρό, συνωμοτώντας με τους δικτάτορες και καλύπτοντας του δήμιους των ΕΑΤ-ΕΣΑ. Ούτε και εκείνοι ζήτησαν μια συγγνώμη όλα αυτά τα χρόνια. Εγώ προσπάθησα να περισώσω ό, τι είχε απομείνει από τον άνδρα μου και να σταθώ δίπλα στην κόρη μας, τη Ναταλί, που ήταν τότε μόλις δεκαέξι μηνών. Προσπάθησα όλα αυτά τα χρόνια να υπερασπιστώ τον αγώνα και τη θυσία του και δεν σας κρύβω ότι ο ίδιος πόνος που βίωνα τότε, ίδιος και απαράλλαχτος σφίγγει την καρδιά μου»