Φωτιά στον Υμηττό με φόντο την Αθήνα | Eurokinissi / Γιάννης Παναγόπουλος
Ο διευθυντής ερευνών του Αστεροσκοπείου και ο αντιδήμαρχος Αγίας Παρασκευής εξηγούν στο Reader την κατάσταση σε Αθήνα και Υμηττό.
Η αντιπυρική περίοδος ξεκίνησε την 1η Μαΐου και η συζήτηση για τον κίνδυνο που διατρέχει η Αθήνα από μια μεγάλη φωτιά, όπως έχει συμβεί αρκετές φορές στο παρελθόν, κυριαρχεί.
Η πρωτεύουσα χαρακτηρίστηκε εσχάτως από τους Financial Times, δηλαδή μία πόλη εξαιρετικά ευάλωτη σε φυσικές καταστροφές που μάλιστα επιτείνονται με την κλιματική αλλαγή.
Το Reader.gr απευθύνθηκε στον Κώστα Λαγουβάρδο, Διευθυντή Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, ο οποίος ανέλυσε τους λόγους για τους οποίους η Αθήνα βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση, καθώς και ποιες περιοχές βρίσκονται στο «κόκκινο».
Γιατί η Αθήνα είναι ευάλωτη
«Κάποιες πόλεις είναι πιο ευάλωτες στις φυσικές καταστροφές είτε αυτό ισχύει για τις πυρκαγιές είτε για τις πλημμύρες», εξηγεί ο κ. Λαγουβάρδος και συνεχίζει: «Στην Αθήνα έχουμε περιαστικό πράσινο και ένα μεγάλο μέρος της πόλης μπαίνει μέσα στο δάσος -είδαμε άλλωστε τα προβλήματα στο Μάτι, στην Πεντέλη και στη Βαρυμπόμπη.
«Καθώς η Αθήνα είναι ένα μεγάλο αστικό κέντρο, είναι ευάλωτη και στις πλημμύρες, από τη στιγμή ειδικά που έχουμε λίγο πράσινο στην πόλη και τα πάντα είναι καλυμμένα με άσφαλτο και τσιμέντο», αναφέρει ακόμα ο Διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου και συμπληρώνει:
«Φυσικά οι μεγάλες πόλεις είναι πιο ευάλωτες και στις υψηλές θερμοκρασίες, καθώς θερμαίνονται πολύ την ημέρα και τη νύχτα και δημιουργείται μία δύσκολη κατάσταση για την ανθρώπινη υγεία».
Διαβάστε ακόμη: Πώς είναι να ζεις στο χωριό: Τρεις μόνιμοι κάτοικοι μιλούν για την πραγματικότητα στην επαρχία
«Πολλές μεγάλες πόλεις έχουν αντίστοιχα προβλήματα. Οι φωτιές συγκεκριμένα αφορούν πόλεις που είναι κοντά σε δάση με εύφλεκτη βλάστηση, όπως τα δικά μας πευκοδάση», επισημαίνει ακόμα ο Κώστας Λαγουβάρδος και αναφέρεται στον ρόλο των μετεωρολογικών συνθηκών στην Ελλάδα «με ξηρά και ζεστά καλοκαίρια και ισχυρούς ανέμους κατά διαστήματα».
Οι «κόκκινες» περιοχές για πυρκαγιές και πλημμύρες
Όσον αφορά τις πυρκαγιές, οι «κόκκινες» περιοχές «είναι όσες βρίσκονται κοντά σε δάση, δηλαδή κοντά στον Υμηττό, στην Πεντέλη και στην Πάρνηθα που κινδύνευσαν παλιότερα και έχουν γίνει εκκενώσεις πληθυσμού».
Αναφορικά με τις πλημμύρες, «το κέντρο της πόλης και οι περιοχές κατά μήκος του Κηφισού είναι αυτές που έχουν τη μεγαλύτερη επικινδυνότητα».
Σημαντικό ρόλο στην εξάπλωση μιας φωτιάς έχει η βλάστηση. «Κάθε χρόνο, ακόμα και όταν δεν έχουμε πολλές βροχοπτώσεις, χόρτα έχουμε, σε αυλές και σε κήπους, ειδικά προς τα βόρεια Προάστια. Ωστόσο σύντομα θα μπούμε στην περίοδο που θα σταματήσουν οι βροχές και θα αρχίσουν και οι υψηλές θερμοκρασίες και θα ξεραθούν γρήγορα».
«Επομένως η ύλη αυτή είτε είναι ζωντανή, δηλαδή χόρτα, είτε είναι νεκρή, δηλαδή φύλλα, κλαριά, πευκοβελόνες στο έδαφος που δεν συνδέονται πλέον με το δέντρο, ξεραίνονται ακόμα πιο γρήγορα», εξηγεί ο κ. Λαγουβάρδος, ο οποίος τονίζει ότι «όλα αυτά δημιουργούν την καύσιμη ύλη για να προχωρήσει μία πυρκαγιά».
Ο ρόλος της κλιματικής αλλαγής
Ποιος είναι ο ρόλος της κλιματικής αλλαγής; Κατά τον Διευθυντή Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου, «αυτό που επιτείνεται με την κλιματική αλλαγή είναι ότι μεγαλώνει η περίοδος κυρίως των υψηλών θερμοκρασιών, αλλά και της ξηρασίας. Πάντα είχαμε πυρκαγιές στη Μεσόγειο, είναι χαρακτηριστικό των μεσογειακών οικοσυστημάτων. Και παλιά υπήρχαν μεγάλες φωτιές».
Πλέον όμως «οι συνθήκες γίνονται δυσκολότερες. Δεν βάζει η κλιματική αλλαγή την πυρκαγιά, αλλά κάνει πιο δύσκολες τις συνθήκες για να εξαπλωθεί, γιατί έχουμε παρατεταμένους καύσωνες, πολλές ημέρες υψηλών θερμοκρασιών που ξηραίνει την καύσιμη ύλη και κάνει τις φωτιές ανεξέλεγκτες».
«Αν αυτό συνδυαστεί με τον άνεμο -το καλοκαίρι έχουμε ισχυρούς ανέμους ειδικά στο ανατολικό τμήμα της Ελλάδας που περιλαμβάνει και την Αττική- τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο», τονίζει παράλληλα.
Σε ποια κατάσταση βρίσκεται σήμερα ο Υμηττός
Το Reader.gr επικοινώνησε με τον αντιπρόεδρο του ΣΠΑΥ (Σύνδεσμος Προστασίας & Ανάπτυξης Υμηττού) και αντιδήμαρχο Αγίας Παρασκευής, Γιάννη Μυλωνάκη, ο οποίος εξήγησε την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα ο Υμηττός και τις ενέργειες που έχουν πραγματοποιηθεί για την αντιπυρική θωράκισή του.
Όπως αναφέρει ο κ. Μυλωνάκης, «έχουν ήδη γίνει και εξακολουθούν να διενεργούνται αντιπυρικοί καθαρισμοί και να δημιουργούνται αντιπυρικές ζώνες στο βουνό από πλευράς ΣΠΑΥ», στο πλαίσιο των «AntiNero», των ευρωπαϊκών προγραμμάτων που «τρέχει» το υπουργείο Περιβάλλοντος και υλοποιούνται από τον ΣΠΑΥ και το Δασαρχείο.
Επιπλέον, μέσω του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης» έχουν εγκατασταθεί θερμικές κάμερες, ενώ αυτή την περίοδο διεξάγεται η τελευταία φάση με την εκπαίδευση των στελεχών.
Σύμφωνα με τον κ. Μυλωνάκη, «στο νότιο κομμάτι του Υμηττού λειτουργούν κανονικά, ενώ στο βόρειο έχουν εγκατασταθεί, αλλά δεν έχουν τεθεί ακόμη σε πλήρη λειτουργία, καθώς ολοκληρώνονται οι εκπαιδεύσεις των στελεχών». Ταυτόχρονα, υπάρχουν οι εθελοντικές ομάδες και οι υπηρεσίες Πολιτικής Προστασίας κάθε Δήμου που περιπολούν ανά περιοχή.
Όσον αφορά τον Δήμο Αγίας Παρασκευής, ο αντιδήμαρχος αναφέρει ότι «σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας ένα drone περιπολεί όλο το 24ωρο από την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου την 1η Μαΐου».
Ακόμα, «ως Δήμος τα τρία οχήματά μας -ένα μεγάλο πυροσβεστικό και δύο μικρότερα- περιπολούν και στο κομμάτι του Υμηττού που ανήκει στον Δήμο, αλλά και στον λόφο “Τσακού”, ένα δασάκι στα σύνορα με τον Χολαργό».
Παράλληλα, «τα πυροφυλάκια στον λόφο “Τσακού” και στον Υμηττό είναι στελεχωμένα και από την Πολιτική Προστασία του Δήμου γίνονται περιπολίες 7 ημέρες την εβδομάδα».
Στην περιοχή υπάρχουν επίσης το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» που καταλαμβάνει ένα μέρος του Υμηττού, το Αμερικάνικο Κολέγιο και η ΣΔΑΜ του Ναυτικού, φορείς με τους οποίους υπάρχει συνεργασία, αναφέρει ο Γιάννης Μυλωνάκης και εξηγεί:
«Στην περιοχή υπάρχει ένα Τοπικό Επιχειρησιακό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας (Τ.Ε.Σ.Ο.Π.Π), όπου συμμετέχει ο Δήμος, η Πυροσβεστική, η αστυνομία και οι συγκεκριμένοι φορείς, μαζί με την ομάδα των εθελοντών. Έχουμε συνεδριάσει και έχουμε καθορίσει ποιος φυλάει τι, ποιες ώρες κλπ».
«Το κομμάτι της πρόληψης είναι το πιο σημαντικό απ’ όλα, διότι είμαστε σε ένα σημείο του Υμηττού που είναι καταπράσινο και πρέπει να το κρατήσουμε όπως είναι», υπογραμμίζει ο αντιπρόεδρος του ΣΠΑΥ και αντιδήμαρχος Αγίας Παρασκευής, ο οποίος επισημαίνει ότι αναμένεται ελικόπτερο περιπολίας από το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, «όπως πέρυσι όταν εντόπισε το drone που έπεσε στα Γλυκά Νερά και προκάλεσε φωτιά».
Ο Γιάννης Μυλωνάκης κάνει έκκληση προς τους πολίτες: «Εφιστώ την προσοχή στους πολίτες που πηγαίνουν στον Υμηττό, ειδικά τα Σαββατοκύριακα, τώρα που καλοκαιριάζει, να μην πετάνε πράγματα και αντικείμενα, τα οποία μπορεί να είναι εύφλεκτα και να συμβάλλουν στο ξεκίνημα μιας πυρκαγιάς.
Κάνω έκκληση σε όλους να μαζεύουν σε σακούλα οτιδήποτε έχουν μαζί τους και να το πετάνε στους κάδους που θα βρουν, για να κρατήσουμε καθαρό το βουνό και για να μειώσουμε τον κίνδυνο πυρκαγιάς».