«Μου λείπει το παρηγορητικό τραγούδι. Δεν είναι μίζερο ούτε έντεχνο»

Το μέρος που δώσαμε το ραντεβού μας δεν θυμίζει σε τίποτα Αθήνα, ενώ βρίσκεται σε μια πυκνοκατοικημένη γειτονιά. Έχει πράσινο, λουλούδια και έναν μεγάλο κήπο που σε περιμένει, αν περπατήσεις πιο μέσα. 

Σκέφτηκα, πόση έμπνευση μπορεί να αντλήσει κανείς, από τέτοια μικρά ψήγματα μεσα την καθημερινότητα. Εκεί μας περίμενε η Μαρία Παπαγεωργίου, παραγγέλνοντάς μας καφέ. 

Βρεθήκαμε με αφορμή τη μεγάλη της συναυλία για τα δεκαπέντε χρόνια δισκογραφικής παρουσίας κι όταν τη ρωτήσω από τα αυτά χρόνια, τι ξεχωρίζει, μού απαντά δίχως δεύτερη σκέψη.

Η Μαρία Παπαγεωργίου έχει διανύσει μια σπουδαία διαδρομή στο ελληνικό τραγούδι, με πολύτιμες συνεργασίες και δυνατές μουσικές στιγμές. Μιλήσαμε γι’ αυτές, για τη δημιουργία ως κομμάτι της ύπαρξής της αλλά και το συναισθηματικό χάος που προκαλεί η απρόσωπη εποχή που διανύουμε. 

Σκεπτόμενη κάτι που είπε ο Χάντερ Τόμσον, αρκεί να παίζει η σωστή μουσική στο αμάξι και νομίζεις πως τρέχεις μίλια μακριά. Μέσα σ’ ένα τροχόσπιτο, ένα μεσημέρι, μπλέξαμε τη μουσική με τις ιστορίες, πριν ταξιδέψουμε ξανά πίσω στην πόλη, εκεί που η Μαρία Παπαγεωργίου ξεκίνησε τη δική της ιστορία, αυτή που θέλει πια να τραγουδήσει σε μια μεγάλη συναυλία.

Πολλά τα χρόνια στην Αθήνα…

«Ήρθα με τα μεγάλα μου αδέρφια από τα Γρεβενά στην Αθήνα, όταν τελείωσα το σχολείο, το 2002. Είχαμε περάσει τότε εγώ και ο κολλητός μου Αθήνα. Το πρώτο μου σπίτι στην Αθήνα ήταν στη Νέα Σμύρνη. Τα τελευταία χρόνια μένω στο Παγκράτι. Από όταν έμεινα κέντρο, έχω γίνει καλύτερος παρατηρητής των ανθρώπων. 

Σήμερα παρατηρώ δυστυχώς μια θλίψη και κούραση και κατ’ επέκταση την αγένεια. Και το ερώτημα που υπάρχει συνεχώς είναι ένα “Γιατί τρέχουμε;” Οι άνθρωποι δεν είναι παρόντες. Ωστόσο, έχει γίνει τόσο δύσκολη η αποκέντρωση. Στα Γρεβενά ας πούμε οι ηλικίες 18-25 δεν υπάρχουν πια». 

Στην επαρχία πώς αντιμετωπίζεται η τέχνη;

«Κάθε χρόνο κάνουμε περιοδεία εκτός Αθηνών και είναι πια ελάχιστοι οι χώροι. Σήμερα, κλείνουν πολλοί χώροι που δεν μπορούν να συντηρηθούν, αλλά και όσοι χώροι μένουν ανοιχτοί δεν έχουν τις υποδομές για μια ικανοποιητική τεχνικά συναυλία». 

Παρατηρώ ότι δεν υπάρχουν σήμερα πιο μικρά live, όπου κοινό και καλλιτέχνης έρχονται πιο κοντά.

«Σήμερα γίνονται κυρίως μεγάλες συναυλίες και είναι ωραίο αυτό, γιατί φτιάχνονται έτσι μεγάλες οικογένειες. Όμως σπανίζουν συναυλίες ποιοτικής συνακρόασης και παρηγορητικού τραγουδιού. Μου λείπει το παρηγορητικό τραγούδι. Δεν είναι μίζερο ούτε το έντεχνο. Γιατί το τραγούδι πραγματικά ενώνει τους ανθρώπους. 

Επειδή σήμερα όλα τρέχουν με φρενήρεις ρυθμούς και οι καλλιτέχνες είμαστε σε μια αμηχανία ως προς την επιβίωση μας και την εξέλιξή μας, γιατί όλα μεταφράζονται σε views και sold out – λες και αν δεν κάνεις sold out δεν είναι καλή η παράστασή σου – , υπάρχει μια αγωνία να κινηθούμε όπως θέλουν οι περισσότεροι ακροατές. Νομίζω είμαστε σε μια δύσκολη στιγμή, πρέπει να κρατήσουμε τον πήχη ψηλά βλέποντας έναν μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Στην μυωπική αντιμετώπιση είναι πάρα πολύ δύσκολα τα πράγματα, είναι δύσκολο να ξεκινήσει κάποιος». 

Μ’ άρεσε το σχόλιο για το έντεχνο που έκανες.

«Πρέπει να θυμηθούμε ότι το τραγούδι υπήρξε στη ζωή του ανθρώπου για να υπηρετεί όλα του τα συναισθήματα και όλες του τις πτυχές. Όταν προσπαθείς να θάψεις την παρηγοριά, τον θρήνο, ένα κομμάτι σου υπολειτουργεί. Η μουσική έχει καταντήσει ένα χαλί ακρόασης, βάζουμε από το κινητό μας, ίσα για να μας ενοχλεί το αυτί. Γίνονται επιδερμικές ακροάσεις. Τουλάχιστον στις συναυλίες και στα live ας μείνουμε εκεί, στο παρόν.

Προσωπικά χαίρομαι γιατί στις συναυλίες μου νιώθω ότι είμαστε συνδεδεμένοι στο παρόν και είναι μια πολυτέλεια αυτό πια. Μπορώ να καταλάβω να σηκώσει ο άλλος το κινητό του κάποια στιγμή, για να ηχογραφήσει ή να τραβήξει ο άλλος ένα βίντεο, αλλά ας χαρούμε και τη στιγμή που φεύγει».

Για τη μεγάλη και επετειακή συναυλία στην Τεχνόπολη θέλω να μου πεις…

«Είναι η πρώτη μου συναυλία για το καλοκαίρι, είναι και λίγες μέρες πριν κλείσω τα 41 και τη νιώθω σαν γιορτή. Μ’ αρέσουν πολύ οι καλοκαιρινές συναυλίες, υπάρχει μια ανοιχτωσιά. Θέλω να να συνδεθούμε και το χαρούμε και με την υπέροχη ομάδα μου. Είναι μια ευκαιρία να σταματήσω τις ταχύτητες μου και να απολαύσω την ομάδα που έχω.  

Όταν πας να δεις κάποιον καλλιτέχνη που αγαπάς είναι τρομερό να δεις τα “μυρμήγκια” από πίσω. Τους ανθρώπους. Είμαστε σαν μια μυρμηγκοφωλιά. Μετά τις συναυλίες καμιά φορά σκέφτομαι τους τεχνικούς που κάθονται και ξεστήνουν. Όταν τους βλέπω, θέλω τους ευχαριστώ πάντα. Φέτος έχω και δισκογραφική εταιρεία, την stay independent μετά από 9 χρόνια που τα έκανα όλα μόνη μου. Καμιά φορά πρέπει να τα λέμε για συνειδητοποιούμε τι έχουμε». 

Από τα 15 χρόνια παρουσίας στον χώρο, θα μου πεις την πιο ευχάριστη και μια πιο δύσκολη στιγμή;

«Δυο πολύ ευχάριστες στιγμές ήταν ο δίσκος με τον Μίκη Θεοδωράκη και το αφιέρωμα στον Θάνο Μικρούτσικο με την ομάδα μουσικών που θα είναι μαζί μου και φέτος. Ήταν δύο ορόσημα. Γι΄αυτό και στην τεχνόπολη θα έχω κομμάτια και από αυτές τις στιγμές. 

Το δύσκολο ήταν όταν έπρεπε να αλλάξει η ομάδα μου. Όταν έπρεπε κάποιοι να φύγουν, άλλοι στο εξωτερικό, άλλοι για άλλες δουλειές. Μετά τα 30 μου, άλλαζε και η σύσταση της ομάδας μου. Σκέφτομαι την πρώτη μου μπάντα καμιά φορά, αλλά κάποια πράγματα όντως πρέπει να γίνουν». 

Τι σε εμπνέει για να δημιουργήσεις;

«Οι δημιουργίες νομίζω έρχονται από τις σχέσεις. Κάναμε ένα τραγούδι με τους φυλακισμένους στον Κορυδαλλό για το El Sistema Greece που το παρουσιάσαμε στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Συνειδητοποιείς την ελευθερία σου με πολύ διαφορετικό τρόπο. Ήταν πολύ έντονο βίωμα. Ήταν ένα τραγούδι – συρραφή από δικές τους λέξεις. Tρομερά συγκινητικό. 

«Όταν αποκλείεις το μοίρασμα της στεναχώριας και δεν το συζητάς, δεν γιατρεύεσαι».

Πέρυσι, έζησα δύο σημαντικές απώλειες, αλλά πήρα φως. Δεν μπορώ να το εξηγήσω. Είμαι σίγουρη ότι εκεί που βρίσκονται μου δίνουν σημάδια. Μιλάμε και δεν αναφέρουμε ποτέ τις απώλειες. Μιλάμε για τις γέννες. Τι θα γεννήσουμε με την τέχνη. Αλλά η αναλογία της απώλειας, πού είναι; Την αποφεύγουμε. Οι προηγούμενες γενιές δεν το έκαναν αυτό. Κλαίγανε. 

Είναι τόσο λανθασμένη η κυρίαρχη άποψη ότι, όταν είμαι χάλια, δεν θα μοιραστώ στενάχωρα πράγματα. Όταν αποκλείεις το μοίρασμα της στεναχώριας και δεν το συζητάς, δεν γιατρεύεσαι. Δεν είναι αντίδοτο στη μελαγχολία μόνο να μου λες για τα υπέροχα πράγματα που συμβαίνουν. Πρέπει να παρηγορήσουμε ο ένας τον άλλον.

Δεν υπάρχει επίσης ρυθμός και ροή. Σκρολάρεις και βλέπεις νεκρά παιδιά στη Γάζα και μετά διαφήμιση αθλητικών ειδών. Βλέπουμε κάτι στην οθόνη που μας κάνει να θέλουμε να κλάψουμε αλλά μετά εμφανίζεται μια διαφήμιση ή κάτι γελοίο. Ένα συναισθηματικό πινγκ πονγκ». 

Ασχολείσαι με τα social media;

«Με τα social media δεν ασχολούμαι τόσο, αλλά και εγώ θα σκρολάρω με βλακείες. Είμαι και εγώ με ένα κινητό στο χέρι. Και αντί να με βοηθάει, μου δημιουργεί υπερκόπωση. Τελικά ποιος χειρίζεται ποιον; Εγώ προσωπικά δεν νιώθω ανεξάρτητη, νιώθω υποχείριο.

Στα social media έχει ξεφύγει το κομμάτι της προσέγγισης. Τα περισσότερα μηνύματα είναι υπέροχα, είναι ελπιδοφόρο ότι υπάρχει μια καλοσύνη στους ανθρώπους. Αλλά υπάρχει κι αυτή η ευκολία του ανθρώπου, που νομίζει ότι μπορεί να σου λέει και να σου ζητάει ό,τι θέλει. Ή υπάρχει και μια παραπάνω οικειότητα που συχνά δεν είναι υγιής, χάνεται το όριο. Εμένα η θέση μου είναι να γράφω τραγούδια, όχι να ανοίγω συζητήσεις. Είναι ωραίο να απελευθερωνόμαστε αλλά ας σκεφτεί και ο καθένας μας τι λέει.

Θυμάμαι η μητέρα μου φοβόταν όταν ήμουν νεότερη, επειδή ήξερε ότι ήμουν αγριμάκι, μην γράψω ή πω κάτι και παρεξηγηθώ. Και της έλεγα “Μαμά σε παρακαλώ, δεν θα μου επιβάλλεις αυτόν τον φόβο. Ουαί κι αλίμονο αν οι άλλοι με κάνουν λιγότερο θαρραλέα, αν ο εκφοβισμός με κάνει να μην παίρνω θέση”. Έχω θέση και δεν το διαπραγματεύομαι. 

Τοποθετούμαι όταν νιώθω την ανάγκη και η ιστορία θα με κρίνει. Στη Θεσσαλονίκη θα γίνει μια συναυλία για τα Τέμπη 30-31 Αυγούστου. Και είναι τιμή μου που με κάλεσαν να είμαι εκεί. Αλλά γι΄αυτό λέω, θα το κρίνει η ιστορία. Έχω δει ανθρώπους να έχουν πολιτική θέση και στο τέλος να ξεφτιλίζονται. Ή άλλους που δεν μίλησαν ποτέ ανοιχτά αλλά έφτιαξαν μια διαδρομή που μετακίνησαν τους ανθρώπους σε έναν πιο ψηλό σημείο. Γι’ αυτό λέω πως πρέπει να έχουμε έναν ορίζοντα και έναν στόχο μακροπρόθεσμα». 

Και θέατρο φέτος…

«Έγραψα τραγούδια πάνω στη περφόρμανς της Ελλης Παπακωνσταντίνου “Holy Bitch!” στο Θέατρο Πορεία. Η παράσταση είναι ανάθεση της Όπερας του Βερολίνου και γι’ αυτό θα ταξιδέψουμε και στο Βερολίνο για να την παρουσίασουμε. Μπήκα στον κόσμο των ηθοποιών και κάθε φορά, μάθαινα και κάτι. Με γοητεύει ο κόσμος του θεάτρου, τον θεωρώ πολύ δύσκολο βέβαια, αλλά νιώθω τυχερή που ήμουν κομμάτι αυτής της ομάδας.

Η πρώτη μου εμπειρία με το θέατρο ήταν το 2019, με τη Βάσια Αργέντη στην παράσταση “Νούρα” στο θέατρο Αλκμήνη. Εκεί τραγουδούσα επί σκηνής, μπήκα όμως σε κάτι ήδη στημένο. Εδώ έγραψα εγώ τα τραγούδια οπότε είναι άλλη βουτιά. Και είμαι και εγώ πολύ διαφορετική από τότε».

Θα μου πεις για το project για τον Μίκη Θεοδωράκη στην Κίνα;

«Μετά την Τεχνόπολη, έχουμε πρόβες με την Τάνια Τσανακλίδου για το μεγάλο project που ετοιμάζουμε. Είχα δώσει μια υπόσχεση στον Μίκη Θεοδωράκη πριν πεθάνει. Τον θυμάμαι να μου λέει τόσες ιστορίες και εγώ τον άκουγα προσεκτικά. Του λέω μια μέρα “Μαέστρο, πού θέλατε να πάτε και δεν προλάβατε;” “στην Κίνα μου λέει”. Του απαντάω και εγώ “Δώστε μου 10 χρόνια να γίνω γνωστή και θα σας πάω εγώ”.

Ξεκινήσαμε λοιπόν με δυο φίλες μου ένα τρελό όνειρο και τελικά πράγματι θα πάμε σε 3 πόλεις στην Κίνα να τραγουδήσουμε Μίκη Θεοδωράκη. Εν τω μεταξύ είναι πολύ δύσκολο εγχείρημα γιατί υπάρχει έντονη λογοκρισία εκεί.

Έχουμε στείλει όλη την παράσταση και όλα τα κείμενα για να εγκριθούν. Φοβόμασταν μήπως δεν γίνει σκέψου. Περιμένουμε τώρα την στήριξη και από την ελληνική πλευρά, γιατί είναι μια παράσταση δεν στηρίζεται στον εμπορικό χαρακτήρα, αλλά στην πραγμάτωση μιας υπόσχεσης στον ίδιον». 

Επόμενο ταξίδι, πριν τελειώσουμε και αφήσουμε το τροχόσπιτο; 

«Θέλω να πάω ξανά στην Άνδρο, έχει γίνει ο προορισμός μου. Το βίντεο για το νέο μου κομμάτι το “Καλοκαιρινό” (πρώτη εκτέλεση από τους Λάμδα), είναι εκεί γυρισμένο, το περσινό καλοκαίρι, που ήμουν ευτυχισμένη και ελεύθερη.

Είναι ένα τραγούδι για τους πρόσφυγες. Μιλάει για το πώς σε μια στεριά κάποιοι είναι ξέγνοιαστοι αλλά κάποιους του ξεβράζει η θάλασσα. Θέλω πολύ να ξαναπάω σε αυτήν την παραλία».

***

Μαρία Παπαγεωργίου

Πέμπτη 5 Ιουνίου 2025

Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων

Εισιτήρια στο Ticketmaster